สำหรับสาย Fitness สายออกกำลังกายแล้ว อาการบาดเจ็บถือเป็นเรื่องร้ายแรงที่ไม่เพียงทำให้ต้องเจ็บปวดทุกข์ทรมานเท่านั้น แต่ยังทำลายวินัยในการฝึกซ้อมของเรา จนเป็นเหตุให้ไม่สามารถบรรลุเป้าหมายในการพัฒนาศักยภาพร่างกายได้อย่างที่หวังด้วย ทั้งนี้ หนึ่งในอาการบาดเจ็บที่พบได้บ่อยที่สุดที่คนรักการออกกำลังกายทุกคนควรทำความรู้จักเอาไว้ ก็คือ ACL Injury
ACL Injury คืออะไร?
ACL Injury หรือ Anterior Cruciate Ligament Injury คือ ภาวะเส้นเอ็นไขว้หน้าข้อเข่าฉีกขาด ที่มักเกิดจากการวิ่ง หรือการเคลื่อนที่แบบเปลี่ยนทิศทางอย่างรวดเร็ว จนทำให้เกิดการบิดตัวของเส้นเอ็นและฉีกขาดในที่สุด หรือในบางกรณีก็เกิดขึ้นได้จากการยืดเข่ามากเกินไป หรือการกระโดด การลงน้ำหนักกระแทกเข่าอย่างรุนแรง รวมถึงการเคลื่อนไหวร่างกาย การออกกำลังกายที่ผิดท่าทางด้วย ซึ่งโดยมากจะพบในนักกีฬา หรือในหมู่นักวิ่ง
ACL Injury มีอาการอย่างไร?
อาการแสดงของภาวะเส้นเอ็นไขว้หน้าข้อเข่าฉีกขาดนั้น จะได้แก่เข่าบวม รู้สึกปวดที่เข่าจนไม่สามารถทำกิจกรรมต่างๆ ที่เคยทำได้ รู้สึกเจ็บเมื่อลงน้ำหนัก หรืออาจมีอาการเข่าลั่นร่วมด้วย คือรู้สึกถึงเสียงในข้อเข่า ทั้งนี้ อาการของ ACL Injury นั้น จะมีหลายระดับคือสามารถเป็นได้เล็กน้อยจนถึงขั้นรุนแรงที่ทำให้ข้อเข่าหลวมและส่งผลต่อการเคลื่อนไหวที่ผิดปกติในระยะยาว จึงถือเป็นอาการบาดเจ็บที่ควรหมั่นสังเกตให้ดี เฝ้าระวังและไม่ควรชะล่าใจเด็ดขาด โดยหากมีอาการรู้สึกเจ็บเข่า ก็ควรรีบปรึกษาแพทย์ เพื่อไม่ให้อาการบาดเจ็บลุกลามจนายเป็นอันตรายหนักมากขึ้น
ผู้หญิงเสี่ยงเป็น ACL Injury ได้ง่ายกว่าผู้ชาย
ด้วยความแตกต่างในด้านสรีระที่ผู้หญิงมีกระดูกเชิงกรานที่กว้างกว่าผู้ชาย และมีลักษณะของกระดูกเชิงกรานที่เอียงไปข้างหน้ามากกว่า จึงเป็นสาเหตุให้เวลาวิ่งหรือเคลื่อนไหว เข่าจะยุบตัวเข้าด้านใน และขาส่วนล่างจะถูกบังคับให้หมุนออกด้านนอก ส่งผลทำให้มีแนวโน้มที่จะเสี่ยงบาดเจ็บบริเวณเส้นเอ็นไขว้หน้าฉีกขาดได้มากกว่าผู้ชาย แต่ก็ไม่ได้ถือเป็นเรื่องที่ต้องกังวลใจมากนัก เพราะสามารถป้องกันแก้ไขได้ด้วยการเคลื่อนไหวหรือวิ่งให้ถูกวิธี ซึ่งถึงแม้ผู้ชายจะมีสรีระที่มีโอกาสบาดเจ็บน้อยกว่า แต่ถ้าหากไม่ได้วิ่งอย่างถูกต้อง ควบคุมการทรงตัวระหว่างการเคลื่อนไหวไม่ดีทำให้สมดุลกล้ามเนื้อไม่เหมาะสม ก็มีโอกาสบาดเจ็บเป็นเส้นเอ็นไขว้าหน้าข้อเข่าฉีกขาดได้เช่นกัน
ป้องกันและรักษาอย่างไรเมื่อเส้นเอ็นไขว้หน้าข้อเข่าฉีกขาด?
แนวทางในการรักษา ACL Injury นั้น ทำได้ด้วยการผ่าตัดซ่อมแซมในกรณีที่เป็นรุนแรง แต่หากอาการบาดเจ็บไม่ได้รุนแรงมาก ก็สามารถรักษาได้ด้วยการทานยาเพื่อบรรเทาอาการปวด และให้ร่างกายรักษาตัวเองได้ ซึ่งผู้ป่วยจำเป็นจะต้องมาพบแพทย์อย่างสม่ำเสมอเพื่อตรวจสอบอาการและประเมินความเสียหายที่เกิดขึ้น ให้สามารถรักษาให้ข้อเข่ากลับมาแข็งแรงและใช้งานได้ดีตามเดิม ส่วนแนวทางในการป้องกันนั้น สามารถทำได้โดยการฝึกความแข็งแรงของกล้ามเนื้อต้นขา ฝึกความคล่องตัว การเคลื่อนที่อย่างถูกต้องเหมาะสม ตลอดจนไม่ละเลยการการยืดกล้ามเนื้อขาอย่างสม่ำเสมอ และวอร์มอัพร่างกายทุกครั้งก่อนการออกกำลังกายหรือเล่นกีฬา
ภาวะเอ็นไขว้หน้าข้อเข่าฉีกขาด หรือ ACL Injury นั้น ถือเป็นภาวะอาการบาดเจ็บที่อันตราย เพราะเมื่อเข่าบาดเจ็บแล้ว ก็แทบจะออกกำลังกายหรือเล่นกีฬาไม่ได้เลย ส่งผลโดยตรงต่อการแข่งขันและการฝึกซ้อม และหากรักษาไม่ดีแล้ว ก็อาจทำลายอนาคต สร้างข้อบกพร่องในกับร่างกายได้เลย ดังนั้น สำหรับคนที่เป็นนักกีฬา หรือออกกำลังกายบ่อยๆ ไม่ว่าจะเป็นการวิ่ง ฟุตบอล บาส หรือว่าออกกำลังกายในฟิตเนส จึงจำเป็นต้องให้ความสำคัญกับการ “เคลื่อนไหว” และการฝึกกล้ามเนื้อขาอย่างเหมาะสม เพื่อให้สามารถลดโอกาสในการเกิดภาวะ ACL Injury ลง และทำให้การฝึกซ้อมของเรามีประสิทธิภาพและบรรลุผลลัพธ์ตามเป้าหมายที่ต้องการได้มากขึ้น