แม้ว่าเราจะดูแลตัวเอง และพยายามป้องกันความเสี่ยงมากแค่ไหนในขณะ ก่อน ระหว่าง และหลังออกกำลังกาย แต่บ่อยครั้งอาการบาดเจ็บก็อาจจะยังเกิดขึ้นได้อยู่ดี ซึ่งเพื่อให้เราสามารถดูแลตัวเองได้ดีขึ้นเมื่อเกิดอาการบาดเจ็บ และทำให้หายเจ็บกลับมาออกกำลังกายได้ใหม่อีกครั้งอย่างรวดเร็ว นี่คือ 5 หลักสำคัญในการดูแลตัวเองง่ายๆ ที่ทำให้อาการบาดเจ็บจากการออกกำลังกายค่อยๆ หายอย่างรวดเร็ว
1. หยุดพักสักนิด อย่าคิดเล่นต่อ
ในช่วง 1-3 วันแรกเมื่อพบว่าร่างกายบาดเจ็บนั้น สิ่งแรกสุดที่เราควรทำคือ “หยุดพัก” งดการออกกำลังกาย หรือ งดการเคลื่อนไหวในส่วนที่ได้รับบาดเจ็บไปก่อน เช่นถ้าเจ็บขา ก็ห้ามวิ่งห้ามเดิน เจ็บแขนก็ห้ามยกเวท ห้ามใช้แรงมาก ห้ามยกของหนัก เพราะหากไม่หยุดพัก อาการบาดเจ็บจะทวีความรุนแรงขึ้นและกลายเป็นอันตรายมากกว่าเดิม
2. ยกส่วนที่เจ็บให้อยู่สูง
การ “ยก” ส่วนของร่างกายที่บาดเจ็บให้อยู่สูงนั้น จะช่วยลดอาการบวม และอาการอักเสบได้ ยกตัวอย่างเช่น หากเราเจ็บข้อเท้า เวลานอน ก็อาจเอาหมอนหนุนขาเอาไว้ให้อยู่สูงกว่าปกติ ก็จะถือเป็นการพยาบาลที่ช่วยทำให้หายจากอาการบาดเจ็บเร็วขึ้น
3. ประคบเย็น เน้นๆ ตรงที่บาดเจ็บ
ไม่ว่าเราจะบาดเจ็บบริเวณใดก็ตามจากการออกกำลังกาย สามารถบรรเทาอาการเจ็บปวดและช่วยให้ฟื้นตัวเร็วขึ้นได้ ด้วยการประคบเย็นในบริเวณที่มีอาการเจ็บ โดยควรประคบเย็นทุกๆ 1-2 ชั่วโมง ครั้งละประมาณ 10-15 นาที หรือถ้าหากเจ็บมาก ก็อาจใช้เวลาในการประคบครั้งละ 15-20 นาที ทุกๆ 2-3 ชั่วโมงก็ได้ จะทำให้อาการดีขึ้น
4. พันผ้าเพื่อกระชับกล้ามเนื้อ
ในส่วนที่มีอาการปวดเจ็บนั้น เราควรใช้ผ้ายืดพันเอาไว้ เพื่อกระชับกล้ามเนื้อบริเวณที่บาดเจ็บนั้นให้อยู่นิ่ง และยังเป็นการช่วยลดอาการบวมอักเสบได้ด้วย ทั้งนี้ในการพันควรพันให้แน่นกระชับพอประมาณ ไม่หลวมไป หรือไม่แน่นเกินไปจนขัดขวางการเดินทางของเลือด
5. อย่าบีบนวด อย่าประคบร้อน
การบีบนวดที่ผิดวิธี และการประคบร้อนในช่วง 2 วันแรกที่มีอาการบาดเจ็บนั้น อาจทำให้เกิดอาการอักเสบ ปวด และบวมมากขึ้นกว่าเดิมได้ ซึ่งหากฝืนทำโดยไม่รู้วิธี ก็จะยิ่งมีแต่ทำให้อาการบาดเจ็บนั้นมีมากขึ้นและเป็นอันตรายมากขึ้น
อาการบาดเจ็บจากการออกกำลังกาย เป็นสิ่งสำคัญที่เราจำเป็นต้องใส่ใจและรักษาให้หาย เพื่อให้สามารถกลับมาออกกำลังกายได้อย่างมีวินัยอีกครั้ง ทั้งนี้ ความรู้ในการรักษาพยาบาลอาการบาดเจ็บจากการออกกำลังกายนั้น ก็เป็นสิ่งที่เราควรศึกษาติดตัวไว้บ้าง เพื่อเป็นแนวทางในการดูแลเบื้องต้น ลดโอกาสความรุนแรงที่อาจเกิดขึ้น แต่หากมีอาการบาดเจ็บที่รุนแรง หรือไม่แน่ใจว่าจะต้องรักษาอย่างไร การไปปรึกษาแพทย์ผู้เชี่ยวชาญ หรือปรึกษานักกายภาพบำบัด ก็เป็นสิ่งสำคัญที่เราไม่ควรมองข้าม เพราะอย่างไรก็ดี การแพทย์ก็รู้วิธีรักษาเราให้หายขาดได้ดีมากกว่า